Omgevingswet
Op 1 januari 2022 treedt de Omgevingswet in werking. De Omgevingswet heeft als doel de dienstverlening aan de inwoner in het fysieke domein te verbeteren. Via het Omgevingsloket (Digitale Stelsel Omgevingswet, DSO) kan de inwoner per locatie straks zien wat wel en niet mag en waarom. Ook kan de inwoner checken of een vergunning nodig is en die digitaal indienen. De meeste vergunningen worden in acht in plaats van 26 weken behandeld en beter (vooraf) afgestemd met aanvrager en betrokkenen via een omgevingstafel. Beleid (omgevingsvisie) en regels (omgevingsplan) zijn integraal opgesteld in één plan, uitvoerbaar, begrijpelijk opgeschreven en digitaal doorzoekbaar. Daarmee vraagt de Omgevingswet om een andere manier van werken, bundelt zij wetgeving voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur, erfgoed en water én introduceert de nieuwe instrumenten omgevingsvisie en omgevingsplan. Gemeenten hebben tot 2024 voor een omgevingsvisie die geschikt is voor het omgevingsloket en 2029 om alles gereed te hebben.
Om dit te realiseren heeft de gemeenteraad in december 2019 het Plan van aanpak invoering Omgevingswet vastgesteld voor de periode 2019-2029. Uitgangspunt is te voldoen aan de gestelde wettelijke eisen en verbeterdoelen van de Omgevingswet die goed aansluiten bij de ambities van de gemeente.
Om op 1 januari 2022 aan de wettelijke eisen te voldoen en het Plan van aanpak uit te voeren, willen we komend jaar de volgende resultaten behalen:
- Alles geregeld om de vergunningverlening binnen acht in plaats van 26 weken te laten plaatsvinden inclusief het opzetten van een omgevingstafel;
- Alles geregeld om een goed coördinerend bevoegd gezag te kunnen zijn bij (complexe) vergunningverlening waar meerdere overheidsinstanties voor nodig zijn (dit is een nieuwe wettelijke taak voor gemeenten);
- Handhavingsstrategie die past bij de uitvoering van de Omgevingswet;
- Begrijpelijke vragenbomen (‘toepasbare regels’);
- digitale aanvraagformulieren maken voor activiteiten voor de vergunningenchecker van het Omgevingsloket;
- Het Crisis- en herstelwet bestemmingsplan met regels voor bouwen en gebruik (Algemene regelplan) uitbreiden met regels voor andere onderwerpen. Dit is een raadsbesluit. Daarnaast zullen we de raad voorstellen voorleggen over het wel/niet overnemen of aanpassen van rijksregels (wettelijke regels) die worden gedecentraliseerd (zogenaamde ‘bruidsschat’) en aanpassing van onder andere de legesverordening, de participatieverordening, de planschadeverordening en commissie welstand naar commissie omgevingskwaliteit;
- Aansluiten op, vullen van en oefenen met het Digitaal Stelsel Omgevingswet voor de vergunningverlening, vragenbomen en het omgevingsplan. Daarvoor moeten we ook eigen informatievoorziening verwerven en inrichten voor de drie onderdelen.
Bestemmingsplannen
Actualisering bestemmingsplannen
Sinds 2016 is de gemeente Utrecht aangewezen als experimenteergemeente op grond van de Crisis- en herstelwet. Dit betekent dat wij, tot op zekere hoogte, mogen anticiperen op en experimenteren met de Omgevingswet die op 1 januari 2022 in werking treedt. In 2018 is de actualiseringsplicht voor bestemmingsplannen al vervallen. Het gevolg is dat de actualisering flexibel kan worden opgepakt zonder risico op legesderving.
In 2020/2021 gaan we door met de omzetting van de beheersverordeningen in de stad in bestemmingsplannen, zodat we op 1 januari 2022 alleen bestemmingsplannen hebben. Ook zijn er nog twee gebieden waarvoor nog geen actueel planologisch kader geldt; Gruttersdijk en een locatie op Lage Weide. Deze twee gebieden voorzien we in 2021 van een bestemmingsplan. Met deze werkwijze sorteert de gemeente voor op de komst van de Omgevingswet.
Ontwikkelbestemmingsplannen
Ruimtelijke ontwikkelingsprojecten worden in een aantal gevallen geïnitieerd door de gemeente zelf, maar vooral door ontwikkelaars, woningbouwcorporaties en particuliere investeerders.
De meeste van dergelijke projecten passen niet binnen de geldende bestemmingsplannen. Om die projecten mogelijk te maken wordt een (nieuw) bestemmingsplan opgesteld. Voorafgaand hieraan, wordt het Utrechts Plan Proces (UPP) doorlopen.
De kosten voor deze ontwikkelbestemmingsplannen worden betaald door de initiatiefnemers (bijvoorbeeld via leges).
In 2021, zien we waarschijnlijk een lichte stagnatie in groei in ontwikkelingsprojecten die een bestemmingsplan nodig hebben door de Coronacrisis. We streven ernaar om voor alle gewenste ontwikkelingen zo snel mogelijk een bestemmingsplan te maken.
Gebiedsontwikkelingen
Gebiedsontwikkeling en projecten leveren een bijdrage aan onze ambities ten aanzien van gezond stedelijk leven voor iedereen. In het MPR geven we hier jaarlijks een uitgebreid overzicht van. Hieronder geven we per gebied de belangrijkste ontwikkelingen en mijlpalen voor 2021 weer.
De binnenstedelijke grondexploitaties, het Stationsgebied en de bouwopgave Leidsche Rijn komen terug in de volgende paragraaf bij de prestatiedoelstelling ‘Het voorbereiden en realiseren van bouwrijpe grond en de aanleg en inrichting van bijbehorende openbare ruimte’.
Merwedekanaalzone
In 2021 streven we naar het mogelijk maken van een bouwproductie van bijna 800 woningen in deelgebied 4. Op het Defensieterrein zijn de eerste 291 woningen vanaf 2021 in aanbouw en willen we het in 2021 door middel van een bestemmingsplan mogelijk maken om nog 200 betaalbare woningen te kunnen toevoegen. Ook zullen begin 2021 de eerste bewoners intrekken in de nieuwbouw aan de Wilhelminawerf (167 woningen).
Voor deelgebied 5 zorgen we voor de condities zodat er uiteindelijk maximaal 6.000 nieuwe woningen worden gerealiseerd; waarvan 55% in het betaalbare segment huur en koop; en een veelzijdig programma aan voorzieningen zoals winkels, twee basisscholen, een middelbare school, horeca, twee gezondheidscentra sporthal en cultuurhuis. In Merwede zetten we in op gezonde en duurzame mobiliteit. Dagelijkse voorzieningen zijn op loopafstand. Vanaf de oplevering van de eerste woning is er deelmobiliteit (Mobility as a Service) beschikbaar. De openbare ruimte wordt hoogwaardig ingericht: groen tenzij en autovrij. In het 1e kwartaal 2021 is besluitvorming over de Omgevingsvisie Merwedekanaalzone deel 2, aanvulling op de PlanMER, Stedenbouwkundig plan Merwede, SOK en (in het 2e of 3e kwartaal) en over het bestemmingsplan 1e fase Merwede.
In deelgebied 6 onderzoeken wij -waar mogelijk samen met individuele grondeigenaren- hoe we een gezamenlijke ontwikkelvisie voor het deelgebied kunnen opstellen met een eenduidig toekomstbeeld en aandacht voor de vraagstukken rondom mobiliteit en de daaraan gekoppelde fasering.
Daarnaast bewaken we de voortgang van de lopende projecten, zoals de woningbouwplannen voor Eendrachtlaan 10, waarvoor we begin 2021 het bestemmingsplan aan de raad voorleggen.
USP/Rijnsweerd
Voor Utrecht Science Park willen we in 2021 door middel van een omgevingsvisie helderheid geven over de toekomstige doorontwikkeling van het Utrecht Science Park. Waar gaan we verdichten en waar komt ruimte voor nieuwe bedrijvigheid en wonen? En wat is er nodig om het gebied bereikbaar te houden. Kortom we willen kaders geven voor de doorontwikkeling. De omgevingsvisie USP willen we in dat jaar ter besluitvorming aanbieden aan de raad. Een aantal projecten kan hier niet op wachten (denk bijvoorbeeld aan International School, de bouw van een nieuwe woontoren etc.), daarover maken we aparte afspraken. In Rijnsweerd willen we in 2021 een stap zetten in de herontwikkeling van Archimedeslaan 16, concreet een uitwerkt stedenbouwkundig plan dat financieel uitvoerbaar is.
West/Noordwest
In West en Noordwest werken we verder aan de versterking van een leefbare en groene woon-, werk-, en leefomgeving. Voor West is het wenselijk om naast de lopende sloop/nieuwbouwprojecten het aantal sociale huurwoningen te laten toenemen. Voor Noordwest is de ambitie om het aandeel middenhuurwoningen substantieel te verhogen. De wijk Noordwest bevat relatief weinig groen en de aandacht gaat hier dan ook uit naar het toewerken naar een klimaatbestendige wijk met meer groen. Daarnaast gaat veel aandacht uit naar het leefbaarder maken en kwalitatief verbeteren van de belangrijkste ontsluitingsroutes in beide wijken, zowel voor de auto als voor de fiets.
In 2021 gaan we door met het borgen van die ambities in bestuurlijke producten (onder andere IDOC’s, bouwenveloppen, SPvE’s) en binnen de vele lopende en nieuwe UPP-trajecten.
We werken aan de herinrichting en profilering van twee ontsluitingsroutes, de Kanaalstraat en de Amsterdamsestraatweg. Ook wordt aan de herinrichting van het kruispunt Oudenoord en Kaatstraat gewerkt.
Verder verwachten we in 2021 onder andere de volgende mijlpalen in wijken West en Noordwest:
- Start bouw Cartesiusdriehoek
- In procedure brengen bestemmingsplannen, Omloop/Laan van Chartroise, Oudenoord 330-370, Thomas à Kempisplantsoen, Zuilense Vecht, Hogenoord en Johan Wagenaarkade.
- Tender woongebied Zuilense Vecht
- SPvE en anterieure overeenkomst Ravellaan Noord
Overvecht
In Overvecht blijven we in 2021 de opwaartse lijn in kwaliteitsverbetering vasthouden en versterken, zoals plezierig en veilig wonen in een meer gemengde wijk waarbij we intensief samen optrekken met woningcorporaties en andere partners (onder andere Samen voor Overvecht en in het bijzonder Werkplaats Overvecht). Belangrijk daarin is het realiseren van een betere verdeling van woningsamenstelling binnen de wijk en ook over de hele stad. Belangrijke ontwikkelingen in 2021 in Overvecht zijn:
- Afronden omgevingsprogramma Overvecht inclusief uitgangspunten voor het Centrumgebied.
- Uitvoering Regiodeal vitale wijken Overvecht
- Eerste haalbaarheidsstudies afronden met Werkplaats Overvecht.
- In onder andere de projecten Ivoordreef, de Mix, Rosendael, Jagerskade de plannen voor een meer gemengde wijk verder gestalte geven.
- Inrichten openbare ruimte, volgend op renovaties door woningcorporaties (Nigerdreef, Cleopatra/Jeanne d`Arcdreef, Kwango/Gambiadreef.)
- Inrichten openbare ruimte/infrastructuur, waarbij werk met werk gemaakt wordt en uitbreiding 30 kilometer zones en gebied klimaatadaptief maken.
Zuidwest
In zuidwest richten we ons in 2021 op:
- Afronden omgevingsvisie en omgevingsprogramma Kanaleneiland en Transwijk.
- Blijvende focus op A12 ontwikkelingszone, waar Westraven en de Woonboulevard onderdeel van uitmaken.
- Het goed inpassen van (de effecten van de) Merwedekanaalzone binnen de wijk Zuidwest, waarbij bv fietspaden, infrastructuur en groen belangrijk zijn.
- Diverse idocs, bouwenveloppen en SPvE’s. Onder andere voor projecten Krachtstation, 2 Zusters, Europalaan 45, flats van Kanaleneiland in Kanaleneiland Noord en diverse locaties aan de Marco Pololaan.
- Starten met de uitvoering van het Omgevingsprogramma Kanaleneiland en Transwijk, waaronder het opstellen van een visie voor de verbetering van Park Transwijk.
- Het afronden van de herinrichting van de noordzijde van Kanaleneiland en het voorbereiden van de herinrichting van de Bernadottelaan en omgeving.
Noordoost/Oost/Zuid
De ambitie in de wijken Noordoost, Oost en Zuid is om aantrekkelijke en gemengde woon- en leefgebieden toe te voegen en te versterken. Hierbij hebben we aandacht voor een hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte en het creëren van aantrekkelijke routes binnen de stad en naar het omliggende landschap, waarbij ontmoeten, bewegen en gezonde mobiliteit ons uitgangspunt is. Stimuleren van lopen, het gebruik van de fiets en de opwaardering van het openbaar vervoer is nodig om het gebied bereikbaar te houden. Er wordt gestreefd naar efficiënt gebruik van de ruimte door dubbel grondgebruik en meervoudig gebruik van gebouwen.
- Voor het project Nieuw Buurland (Lauwerecht : complex 2 en 4) wordt in 2021 het bestemmingsplan vastgesteld en de omgevingsvergunning afgegeven. Na sloop van de bestaande bebouwing komen tenminste 150 sociale huurwoningen terug, daarnaast worden maximaal 170 woningen toegevoegd, mogelijk in andere segmenten.
- Op de hoek van Galenstraat en de Kardinaal de Jongweg wordt een gebouw met circa 104 (huur) appartementen, een supermarkt en (twee tot vijf) dagwinkels met bijbehorende parkeervoorzieningen en de herinrichting van openbare ruimte gerealiseerd. Hiervoor wordt in 2021 het bestemmingsplan vastgesteld en de omgevingsvergunning verleend.
- Het SPvE voor de Kögllaan 26 wordt vastgesteld. Dit is de volgende stap om te komen tot de bouw van circa 173 woningen dan wel wooneenheden, waarvan 120 onzelfstandige studentenwoningen, 40 appartementen van 55 m² go in de sociale huur, dertien appartementen van ongeveer 75 m² go in de middenhuur en circa 170 m² bvo commerciële of maatschappelijke ruimte.
Oost
- In 2021 worden in de tweede fase van De Kwekerij 244 woningen opgeleverd. De planontwikkeling van fase 3 (278 woningen) wordt vervolgd.
- De planontwikkeling Fockema Andrealaan 11 wordt in 2021 vervolgd met het vaststellen van een SPvE en bijbehorende grondexploitatie en opstellen van het bestemmingsplan.
- Met het vastgestelde Ontwikkelingsperspectief als ambitie en kader wordt hard gewerkt aan diverse plannen in Maarschalkerweerd. Er wordt een bestemmingsplan gemaakt voor de bouw van twee woningen, ca. zeven logieshuisjes en een groen en ecologisch ingericht achterterrein op het perceel Koningsweg 135. De Mytylschool wordt vernieuwd, de Forten gerestaureerd en het ontwerp voor het Lunettenpark wordt verder uitgewerkt.
- Voor het Pieter Baancentrum worden de uitgangspunten voor herontwikkeling geformuleerd, die de basis zijn voor de verkoop van het complex. De bestemmingsplanwijziging voor Gansstraat 143 en de uitbreiding van het Bonifatiuscollege (Brugklasgebouw) wordt voortgezet.
Zuid
- Naar verwachting zal door het in 2020 genomen Tracébesluit Ring Utrecht de planning en investering geborgd zijn van de aanleg van stil asfalt en geluidschermen. Voor Hoograven Zuid betekent dat de bestemmingsplanprocedure gestart kan worden voor het Befu-terrein en Pagelaan 1. Op het BEFU terrein wordt in het concept SPvE uitgegaan van 76 woningen, waaronder 34 in de sociale huur. Aan de Pagelaan is het programma in de al vastgestelde Bouwenvelop maximaal 160 woningen, waarvan 25% in de sociale huur categorie en 25% in het middenhuursegment.
- In 2021 start de bouw van 200 onzelfstandige studentenunits aan de Opaalweg/Amethistweg.
- Het Moxy hotel, met 172 kamers, aan de Helling 3 (Rotsoord) wordt in 2021 opgeleverd.
- In Lunetten wordt de planontwikkeling van Portaal aan de Brennerbaan 106 vervolgd met het vaststellen van het SPvE en bestemmingsplan. Aan de Brennerbaan worden mogelijk 200 sociale huurwoningen toegevoegd.
Gezond Leefklimaat
We investeren in de kwaliteit van de openbare ruimte door sporttoestellen, bankjes en sanitaire voorzieningen te plaatsen. Om onze jonge inwoners te laten spelen en bewegen in de openbare ruimte stellen we in 2021 een nieuwe speelruimtenorm vast samen met een compacte beleidslijn om zo de buurten en wijken te kunnen beoordelen op speelwaarde. We stimuleren het vergroenen van speelplekken. Een checklist met maatregelen voor vergroenen en klimaatbestendigheid wordt onderdeel van het beleid. We maken in 2021 voor West en Overvecht een wijk-speel-scan om de huidige bespeelbaarheid van deze wijken in beeld te brengen.