Bij het bepalen van de onderhoudsbehoefte van de openbare ruimte maken we gebruik van beheersystemen en de daarbij behorende beheersystematiek. Met het prioriteringssysteem hebben we vervolgens een aantal projecten voor groot onderhoud geselecteerd. Daarbij onderzochten we ook welke projecten we kunnen combineren met projecten van verschillende programma’s: Openbare Ruimte en Groen, Meerjarenperspectief Stedelijke ontwikkeling (MPSO), Meerjarenprogramma Bereikbaarheid (sinds 2019 samengevoegd tot het Meerjaren Perspectief Ruimte, MPR) en Meerjaren Groenprogramma. Het onderhoudsprogramma is daarnaast afgestemd met de wijken.
De integrale aanpak van de openbare ruimte bespaart kosten en zorgt voor minder overlast. Dit 'werk met werk' maken heeft ook als voordeel dat we bijdragen aan de doelen van andere programma's. Zo kijken we bij de voorbereiding van groot onderhoud of we de openbare ruimte kunnen vergroenen vanuit het principe 'Groen, tenzij...'. En als vergroenen niet mogelijk is passen we waterdoorlatende verhardingen toe om in te spelen op klimaatveranderingen. Ook het toegankelijker maken van de openbare ruimte en het vervangen van gewoon asfalt door stil asfalt hoort daarbij. Onze materialen kopen we waar mogelijk duurzaam in.
Eind 2014 schatten we het achterstallig onderhoud 95 miljoen euro. Het achterstallig onderhoud raamden we eind 2017 op 90 miljoen euro en eind 2018 op 89 miljoen euro. Het achterstallig onderhoud baseerden we in deze jaren op de uitkomsten van slechts gedeeltelijk uitgevoerde inspecties en daarom mede op inschattingen van achterstallig onderhoud van de objecten die we toen in beeld hadden.
In de nieuwe berekeningen zijn we het achterstallig onderhoud echter anders gaan waarderen, waardoor er een ander beeld ontstaat van de hoogte van het achterstallig onderhoud. In de aan te bieden Nota Beheer Openbare Ruimte gaan we hier nader op in. Op het moment van opstellen van de programmabegroting 2021 hebben we de Nota Beheer Openbare Ruimte nog niet aan u voorgelegd. In deze Nota herijken we het achterstallig onderhoud. De Nota kan ook gevolgen hebben voor onze aanpak van het onderhoud in 2021. We komen in de Eerste bestuursrapportage 2021 daar op terug.
Groen
Op basis van het bomenbeleid en het groenstructuurplan verbeteren we het groen en onderhouden we onze bomen. Daarbij staat het behoud van bomen altijd voorop.
We combineren het onderhoud zoveel mogelijk met andere werkzaamheden. Zo pakken we bij het verbeteren van de groeiplaats van bomen waar mogelijk de overlast door boomwortelopdruk aan en vervangen de riolering of herstraten wegen, waarbij we ook stenige oppervlaktes vergroenen. Bewoners kunnen bij aanplant vaak kiezen tussen een aantal boomsoorten.
We blijven de ontwikkeling van de essentaksterfte in Utrecht nauw monitoren en nemen maatregelen die nodig zijn, zoals het snoeien en waar nodig het rooien van de ernstig aangetaste essen. Bij het vervangen van de bomen houden we rekening met de ecologie en het vergroten van de diversiteit in het bomenbestand, zoals is vastgelegd in de Leidraad herplant essentaksterfte.
De laatste jaren is er veel last van de eikenprocessierups. We willen het gebruik van de bestrijdingsmiddelen XenTari en nematoden zo snel mogelijk afbouwen en zetten zoveel mogelijk in op een natuurlijke wijze van bestrijden. We denken hierbij bijvoorbeeld aan meer variatie in de onderbeplanting zodat deze aantrekkelijker wordt voor de natuurlijke vijanden van de rups.
Wal- en kluismuren en andere civiele constructies
Op grond van het externe onderzoek naar het project herstel wal- en kluismuren hebben we besloten dat een herziening van de aanpak van het project wal- en kluismuren noodzakelijk is. We hebben daarbij gekozen voor een samenhangende programmatische aanpak. Die aanpak beperkt zich niet tot de wal- en kluismuren, maar betreft de werven als geheel en alles dat daar invloed op heeft. Want het middeleeuwse havencomplex is een samenhangend geheel dat als integrale opgave benaderd moet worden. Het doel daarvan is het behoud en beheer van het rijksmonument Stadsbinnengrachten en werven en het realiseren van de waarden: veiligheid, behoud van erfgoed en de functionaliteit van het gebied, waaronder de bereikbaarheid. In de eerste helft 2021 leggen we een grondige herziening van het project wal- en kluismuren en een integrale aanpak voor het wervengebied aan u voor.
Bij de Museumbrug en Monicabrug voeren we groot onderhoud uit.
Langs de Vechtoever vervangen we een deel van de beschoeiing. Dit doen we in overleg met ecologen van Waternet en de gemeente. Daar waar mogelijk leggen we natuurvriendelijke oevers aan.
In de tussentijd gaan we door met de werkzaamheden in overeenstemming met de lijn uit de raadsbrief van 10 mei 2019 . Daarin zijn drie mogelijke redenen genoemd: veiligheid, toezeggingen aan bewoners en ondernemers en de contractuele mogelijkheden en beperkingen met de aannemer. Om mogelijke stagnatiekosten en verlies van projectkennis te voorkomen is, zoals opgenomen in het op 9 juli 2020 door u vastgestelde Plan van aanpak Programma wervengebied, een afwegingskader voor tussentijdse vervolgwerkzaamheden opgesteld.
Wegen
We voeren zoveel mogelijk vervangingswerkzaamheden uit aan wegen in combinatie met integrale herinrichting- en rioolvervangingsprojecten zoals: reconstructie Taagdreef, Bernadottelaan, Zeeheldenbuurt, Kanaalstraat/Damstraat Orinocodreef en Rio Brancodreef. Het werk met werk maken bespaart kosten en geeft minder overlast. Ook voeren we onderhoud uit aan diverse wegen in het buitengebied. Voorbeelden hiervan zijn de gebieden nabij Haarzuilens, Fort Rhynauwen en het buitengebied ten zuidwesten van de A12/A27 (Heycopperkade, Ringkade, Reyerscop).
We zorgen ervoor dat voetpaden en fietspaden veilig blijven door prioriteit te geven aan onderhoud op deze wegtypen.
We maken waar mogelijk gebruik van innovaties. Bij voorbeeld om het water op de juiste en beste manier zo snel mogelijk in de bodem te laten infiltreren. Daarbij ontwikkelen we de toepassing van wadi’s en waterpasserende verharding verder.
In 2021 dagen we de markt uit tot het toepassen van innovatieve asfaltmengsels gericht op duurzaamheid, geluidsreductie en circulariteit. Bij de aanbesteding van het nieuwe onderhoudscontract asfalt wordt ruimte gegeven aan het aanbieden van deze innovaties. We streven er naar om in 2021 minimaal 10% van het aan te brengen asfalt met deze nieuwe asfaltmengsels uit te voeren.
Openbare verlichting en verkeersregelinstallaties
De te renoveren en te vervangen lichtmasten voorzien we zoveel mogelijk van moderne led-verlichting. Daarbij houden we rekening met de afspraken die gemaakt zijn met de leden van het burgerinitiatief `Elke dag verdient een nacht van de nacht` om de lichthinder in de stad te beperken. Daar waar mogelijk combineren we het vervangen van de verlichting met het onderhoud van wegen. Hiermee maken we werk met werk en beperken we de overlast.
Om de betrouwbaarheid van het kabelnet voor de openbare verlichting te vergroten inspecteren we de kabels en vervangen we zo nodig. Er komen meer moderne voedingskasten en een nieuw schakelsysteem. We kunnen daarmee het in- en uitschakelen van de verlichting beter afstemmen op de behoefte aan licht.
In Vleuten – De Meern is onze verlichting grotendeels aangesloten op het Stedin-netwerk. Dat is minder betrouwbaar dan ons eigen netwerk. We stappen versneld over op een eigen netwerk.
We vervangen zes verouderde verkeersregelinstallaties waarbij we, overgaan op nieuwe energiezuinige led-verlichting: Hasebroekstraat – Vleutenseweg, De Sweder van Zuilenweg- Amsterdamsestraatweg, Vasco da Gamalaan – Beneluxlaan, Australiëlaan – Europalaan Koningsbergerstraat - Graadt van Roggenweg en kruispunt J.P. Coenstraat – Kanaalstraat. De vervanging bij dit kruispunt combineren we met reconstructiewerkzaamheden.
Het glasvezelnetwerk voor de verkeersregelinstallaties breiden we uit naar de wat moeilijker te bereiken plaatsen om ook de laatste verkeersregelinstallaties aan te sluiten op het glasvezelnetwerk van de gemeente Utrecht.
Ondergrond(se infrastructuur)
De openbare ruimte wordt steeds intensiever gebruikt, bovengronds én ondergronds. Ontwikkelingen als de energietransitie, digitalisering, klimaatadaptatie en vergroenen zorgen voor concurrerende claims op het gebruik van de ondergrond.
We gaan hier meer regie op voeren om dit beter te beheren en de juiste keuzes te maken
Met een nieuwe Verordening Kabels en Leidingen en Handboek Kabels en Leidingen dragen we daar in 2021 aan bij.