Zoals in het crisisinvesteringsprogramma is opgenomen, zetten wij in op een duurzaam hoge woningbouwproductie, met betaalbaar wonen als belangrijk uitgangspunt. We stimuleren en faciliteren het woningaanbod voor sociale-, middeldure- en middeldure koop t.b.v. verschillende doelgroepen. We brengen voor langere periode de kwalitatieve vraag naar woningen in beeld en relateren deze aan het toekomstige woningaanbod en gebiedsontwikkelingen in de stad en de regio.
We benutten de groei van de stad om onze partners te stimuleren de bouwproductie hoog te houden om aan te sluiten op de gezamenlijke ambities. De gemeente bouwt echter niet zelf. Om onze ambities uit te voeren hebben we gekozen voor actieve samenwerking met onze partners via het Stadsakkoord Wonen. We werken de afspraken uit het Stadsakkoord Wonen uit in gebiedsontwikkelingen, SPvE’s etc. We geven via omgevingsvisies en andere gebiedsgerichte instrumenten richting naar de gewenste woningvoorraad per gebied of wijk.
In het Stadsakkoord Wonen hebben de partners op de Utrechtse woningmarkt wederkerige en langjarige afspraken gemaakt, gericht op een betere balans in de woningmarkt. Het Stadsakkoord is geen statisch document, we houden, samen met de kopgroep Stadsakkoord Wonen, vinger aan de pols, monitoren de afspraken en stellen bij waar dat nodig is. Zo hebben wij in aanvulling op het Stadsakkoord naar aanleiding van de coronacrisis een Samenwerkingsaanpak Coronacrisis Stadsakkoord Wonen opgesteld, gericht op continuïteit in de woningbouwproductie. In 2021 voeren wij, samen met onze partners, deze aanpak verder uit.
We maken en monitoren prestatieafspraken met de Utrechtse corporaties.
De stichting Utrechtse woningcorporaties (STUW), huurdersorganisaties en gemeente staan samen voor grote opgaven in Utrecht zoals die in de Woonvisie staan geformuleerd. De belangrijkste opgaven zijn: vergroten van de sociale voorraad, het werken aan gemengde wijken, het betaalbaar houden van de voorraad (gematigd huurprijsbeleid) en verduurzaming van de woningvoorraad.
De in 2019 gemaakte (meerjarige) stedelijke prestatieafspraken zijn te beschouwen als een specifiek onderdeel van het Stadsakkoord Wonen. Deze stedelijke afspraken en de woonvisie vormen het kader voor de jaarlijkse prestatieafspraken. In 2021 geven we hier verder uitvoering aan in combinatie met de jaarlijkse afspraken per corporatie voor de periode 2021 t/m 2025. Deze worden eind 2021 geactualiseerd en ondertekend door gemeente, corporaties en huurdersorganisaties.
De afspraken passen in het kader zoals vastgelegd in de herziene Woningwet 2015 en sluiten aan bij het landelijke Sociaal Huurakkoord.
Twee maal per jaar spreken we met de corporaties in het bestuurlijk productieoverleg. Doel van dit overleg is op strategisch niveau de voortgang van de productie van de sociale voorraad in de stad te monitoren, kansen te signaleren en aandachtspunten/knelpunten aan de orde te stellen, die het project- en gebiedsniveau overstijgen.
Sociale huur
In 2021 zullen wij in diverse (nieuwbouw)projecten ruimte zoeken om conform uitgangspunten van de woonvisie en het Stadsakkoord Wonen ons maximaal in te spannen om extra sociale huurwoningen toe te voegen. Via de stedelijke prestatieafspraken en het Stadsakkoord, maken we afspraken met de corporaties en marktpartijen over het verzilveren van kansen voor het toevoegen van sociale huur, bij voorkeur in de wijken waar het aandeel sociale huur relatief laag is. We evalueren en actualiseren de wijkenstrategie die in 2020 voor het eerst is gemaakt.
Via de aanpak huisjesmelkers pakken we excessen en misstanden op de woningmarkt aan en dragen zo bij aan het betaalbaar houden van de sociale huur.
Middenhuur
We zetten de lijn voort die is ingezet met het in 2017 geactualiseerde Actieplan middenhuur. Dit doen we door bij nieuwbouwprojecten in te zetten op een zo hoog mogelijk aandeel middenhuur binnen gedifferentieerde woonprogramma’s, waarbij we conform het Actieplan voorwaarden stellen aan prijs en kwaliteit.
Voor middenhuurwoningen blijven daarnaast de voorrangsregels uit de Huisvestingsverordening Utrecht van kracht. Hiermee komen deze woningen met voorrang beschikbaar voor de inkomensgroep waarvoor deze woningen zijn bedoeld en krijgen huurders binnen deze inkomensvoorrangsgroep die een sociale huurwoning achterlaten extra voorrang. Met de evaluatie van de Huisvestingsverordening in 2021, worden ook de voorrangsregels voor middenhuurwoningen geëvalueerd.
Betaalbare koop
In gebiedsontwikkelingen kijken we naar mogelijkheden om een aandeel betaalbare koopwoningen te bouwen. Bij nieuwbouw van betaalbare koopwoningen passen we een anti-speculatiebeding en een zelfbewoningsplicht toe om ervoor te zorgen dat deze woningen niet worden opgekocht door investeerders, maar beschikbaar blijven voor eigenaar-bewoners. Daarnaast onderzoeken we aanvullende mogelijkheden om betaalbare koop te stimuleren en te borgen.
Om koopstarters én de leefbaarheid in buurten te beschermen zetten wij in 2021 voor de bestaande voorraad koopwoningen het nieuwe instrument van de opkoopbescherming / verhuurdersvergunning in. We beschermen de bestaande woningvoorraad tegen oneigenlijk gebruik en/of onttrekking van woningen door de uitvoering van het beleid voor tijdelijk verblijf en omzetten en splitsen. Voor het reguleren van vakantieverhuur passen wij instrumenten toe uit de nieuwe ‘Wet Toeristische verhuur van woningen’. Hiervoor is een aanpassing van de Huisvestingsverordening noodzakelijk.
Fonds Toevoegen Woonruimte
In 2021 geven wij uitvoering aan de gewijzigde beleidsregels Fonds toevoegen woonruimte. Wij zetten het fonds in overeenkomstig de aanbevelingen uit de evaluatie in 2019 van de subsidieregeling.